Kaşıntılı Saç Derisi ve Saç Dökülmesine Ne Sebep Olur ?

Kaşıntılı saç derisi, tıbbi adıyla saç derisi pruritus, yaygın bir durumdur. Aşırı kaşınma saç köklerini zayıflatabilir veya saç derisindeki bazı rahatsızlıklar saçın yapısını etkileyerek saç dökülmesine yol açabilir.

Kaşıntı, birçok farklı faktörden kaynaklanabilir ve bazen altta yatan bir sağlık sorununun belirtisi olabilir. Kaşıntıya kepeklenme, pullanma, kabuklanma, döküntü ve saç dökülmesi gibi belirtiler eşlik edebilir. Ancak, altta yatan neden tedavi edildiğinde genellikle saçlar yeniden uzar.

Kaşıntılı Saç Derisi ve Saç Dökülmesinin Nedenleri

Ara sıra saç derisinin kaşınması normaldir ve Amerikan Dermatoloji Akademisi’ne göre günlük 50 ila 100 saç telinin dökülmesi doğaldır. Ancak, kaşıntı sürekli hale geldiğinde, saç derisinde kabuklanmalar oluştuğunda veya normalden fazla saç dökülmesi fark edildiğinde bu bir sağlık sorununun işareti olabilir. İşte yaygın nedenler:

 Kepek

Kepek, genellikle saç derisindeki yağ bezlerinin aşırı çalışması sonucu oluşur. Özellikle ergenlik döneminde hormon seviyelerinin değişmesiyle birlikte saç derisinin yağ üretimi artar ve kepek sorunu ortaya çıkabilir.

Bazı araştırmacılar kepeğin, saç derisi ve saç köklerinde gelişen bir maya enfeksiyonu nedeniyle oluştuğunu da öne sürmektedir. Bu mantar türü, saç derisini tahriş ederek kaşıntıya neden olur ve saç köklerini zayıflatarak saç dökülmesine yol açabilir.

Ancak, kepek nedeniyle saç dökülmesi nadir görülen bir durumdur. Genellikle kepek şiddetli ve uzun süre tedavi edilmezse saç dökülmesine sebep olabilir.

Sedef Hastalığı (Psoriasis)

Ulusal Sedef Vakfı'na (National Psoriasis Foundation) göre, sedef hastalığı olan kişilerin yaklaşık %50’si saç derisinde sedef hastalığı (scalp psoriasis) geliştirir. Bu durum şu belirtilere neden olabilir:

• Gümüşi ve kuru pullanmalar
• İltihaplı ve kızarık saç derisi
• Kaşıma veya pulların zorla koparılması sonucu saç dökülmesi

Saçkıran (Alopecia Areata)

Saçkıran, kaşıntı ve karıncalanma hissine neden olabilen bir hastalıktır. Ancak en belirgin etkisi, saçın tutamlar halinde dökülmesi ve dairesel kellik bölgelerinin oluşmasıdır.

Bu hastalığın, bağışıklık sisteminin sağlıklı saç köklerine saldırması sonucu ortaya çıktığı düşünülmektedir. Saçkıran, genellikle tip 1 diyabet veya romatoid artrit gibi diğer otoimmün hastalıkları olan kişilerde daha sık görülür.

Saç Mantarı (Tinea Capitis)

Saçkıran mantarı olarak da bilinen tinea capitis, saç köklerine derinlemesine nüfuz eden bir mantar enfeksiyonudur. Bu enfeksiyon, şiddetli kaşıntı ve saç dökülmesine yol açabilir.

Mantar türüne bağlı olarak:

• Saç derisinin yüzeyinde ya da hemen üzerinde saçların koparak kırılması
• Küçük saç kalıntılarının (kırık saç uçlarının) kalması görülebilir.

Bu enfeksiyon yüksek derecede bulaşıcıdır, özellikle çocuklarda sıkça görülür ve aşağıdaki belirtilerle birlikte ortaya çıkabilir:

• Kabarmış, kuru ve pullu döküntüler
• Saç derisinde siyah nokta benzeri, pütürlü izler

Alerjik Reaksiyonlar

Bazı durumlarda, özellikle saç boyalarına karşı gelişen alerjik reaksiyonlar, saç derisinde iltihaplanma, kaşıntı ve saç dökülmesine neden olabilir.

ISRN Dermatology’de yayınlanan bir çalışmaya göre, saç boyalarının yaygın bir bileşeni olan parafenilendiamin (PPD) maddesine karşı alerjik reaksiyon geliştiren kişilerin oranı %1’e kadar çıkabilmektedir.

PPD'ye karşı hassasiyeti olan kişilerde şiddetli saç dökülmesi meydana gelebilir. Ayrıca, böcek ısırıkları da saç derisinde kaşıntı ve alerji benzeri kızarıklıklara neden olabilir.

Folikülit (Folliculitis)

Folikülit, saç köklerinin iltihaplanması durumudur. Genellikle Staphylococcus (staph) bakterisi veya mantarlar nedeniyle oluşur. Vücutta kıl bulunan her bölgede ortaya çıkabileceği gibi, saç derisinde de görülebilir.

Belirtileri şunlardır:

• Kaşıntılı, küçük kabarcıklar veya sivilce benzeri şişlikler
• Saç köklerinin iltihaplanması sonucu geçici saç dökülmesi

Tedavi edilmezse bazı durumlarda kalıcı saç dökülmesine yol açabilir. Ancak, erken teşhis ve uygun tedavi ile saç genellikle yeniden uzar.

Liken Planopilaris

Liken planopilaris, bağışıklık sisteminin saç köklerine zarar vermesi sonucu gelişen iltihaplı bir saç derisi hastalığıdır. Çoğunlukla genç yetişkin kadınlarda görülür.

Belirtileri şunlardır:

• Saç dökülmesiyle birlikte saç derisinde pullanma
• Kızarıklık ve yanma hissi
• Kabarcıklar ve şişlikler

Bu hastalık saç köklerinde kalıcı hasar bırakabilir, eğer saç kökleri tamamen tahrip olursa saç dökülmesi kalıcı olabilir.

Kaynak:https://www.healthline.com